Lu articles
Lu articles son lu determinants mai simples dau nom ò grop de noms. Si repartisson en 4 categorias:
1.1 – L‘article indefinit
L’article indefinit sièrve a introdurre una caua ò un èstre non identificats:
- Una frema arriba (sabèm pas cu es aquela frema)
- Regargi un film (la natura dau film es pas precisada)
Singular | Plural | |
Masculin Femenin | un una | de, d’¹ |
- D’ davant una vocala: d’òmes, d’estelas
1.2 – L’article definit
L’article definit sièrve a introdurre:
- Una caua ò un èstre identificats: es la maion dau vesin (sabèm de que maion s’agisse)
- Una categoria generala de cauas ò d’èstres: lo can es un animal (generalitat)
Singular | Plural | |
Masculin Femenin | lo, l’¹ la, l’¹ | lu li |
- L’ davant una vocala: l’òme, l’estela
1.3 – L’article partitiu
L’article partitiu DE sièrve a introdurre:
- Un nom indenombrable: Manja de pan
- una caua abstracha: As de coratge
DE es invariable en genre: de temps, de jòia
DE s’elide en D’ davant una vocala: d’aiga
1.4 – L’article contractat
L’article contractat si forma a partir dei preposicions A, DE, DA e EMB e de l’article definit: siam au mitan dau teatre
LO | LA, L’ | LU, LI | |
A DA DE EMB | au dau dau embau² | a la, a l’¹ da la, da l’ de la, de l’ emb la, emb l’ | ai dai dei embai |
- LA e L’ si contractan pas
- La contraccion de EMB e LO, LU, LI es facultativa: embau ⇔ emb lo, embai ⇔ emb lu/li